Mijn relatie met IKEA is altijd al problematisch geweest. Van alles wat ik ooit gekocht heb bij IKEA, heb ik spijt. Spijt omdat het vaak lelijk is, maar vooral omdat iedereen het heeft. IKEA betekent de dood van iedere inventieve woonoplossing. Ze doen ze wel net alsof je er iets heel creatiefs van kunt maken, met al die blitse showkamertjes, maar dat is natuurlijk onzin. IKEA is ongeveer net zo origineel als een schilderijtje maken met inkleurvakjes. Wat mij echt heel bijzonder droevig maakt is het idee van een flatgebouw, waar alle mensen van dezelfde borden eten en op dezelfde stoelen zitten en in dezelfde bedden slapen. We bevinden ons op het keerpunt waarop onze prachtige kapitalistische samenleving het esthetische niveau van de DDR begint aan de nemen, maar dan wel in hippe kleurtjes. Ik denk dat God besloten heeft mij een beetje te plagen toen hij mij in Rome een appartementje in de schoot wierp dat tot in de kleinste details was ingericht door mijn Zweedse vrienden. Tot aan de theelepeltjes aan toe. IKEA! IKEA! IKEA! schreeuwde het hele huis mij in het gezicht. En, toegegeven, zo heel vreselijk lelijk was het nou ook weer niet. Om iedereen maar even de wind uit de zeilen te nemen: ook ik (schaam, schaam) heb ooit een bed bij de Zweedse meubelgigant gekocht. En het ligt heerlijk! Maar ik heb het wel aan het zicht onttrokken door een grote sprei. Mijn afkeer van IKEA strekt zich trouwens niet per se uit naar haar gebruikers. Ik zou wel willen, maar dat zou absoluut sociale zelfmoord betekenen. Ontzettend leuke mensen, waaronder mijn beste vrienden, zijn gretige afnemers van de doe-het-zelf pakketten waarmee je je eigen kastjes kunt knutselen.
Het gekke is, dat je zou verwachten dat alleen jonge mensen met lagere inkomens gebruik zouden gaan maken van deze massaproducten. Maar zelfs goed verdienende volwassenen die zich echt wel iets beters kunnen veroorloven, hebben wel ergens een of ander meubel staan dat de naam Åstrid draagt. Dus, toegegeven, democratisch is het wel. ‘Creating a better everyday life for the many people’ is dan ook de nobele slogan van de Zweden. Vorig jaar had het IKEA-concern een omzet van 23 miljard euro. Even iets concreter: dat zijn 115 miljoen Klippan banken, of 660 miljoen Billy boekenkasten. Anno 2010, zullen de mensen later zeggen, had heel Europa dezelfde meubels. Heel Europa? Nee, een klein groepje mensen bleef dapper weerstand bieden aan de overheersers…
